شهنام رضایی: موسیقی دلسوز ندارد

شهنام رضایی، مدرس پیشکسوت موسیقی پاپ و اگرچه متولد تهران است اما حدود ۴دهه است که در آموزشگاه های مشهد گیتارپاپ را تدریس می کند. رضایی که حدود ۵۰ سال در عرصه موسیقی قدم زده است، امروز میهمان پایگاه خبری تحلیلی موسیقی خراسان است.

با این هنرمند ۶۶ ساله درباره آموزش موسیقی پاپ و ساز گیتارپاپ و اقتصاد موسیقی به گفت وگو نشستیم. او که بیشتر سال های فعالیت موسیقایی اش در حوزه آموزش بوده، معتقد است، حوزه موسیقی آن طور که باید دلسوز ندارد.

جناب شهنام رضایی ضمن سپاس از شما بابت وقتی که در اختیارمان گذاشتید، ابتدا در خصوص ورودتان به عرصه هنر بگویید. از چه سالی موسیقی را آغاز کردید.

 من در سال ۱۳۵۰ کار موسیقی را شروع کردم و تا قبل از انقلاب خارج از مشهد و با برخی از خواننده‌ها فعالیت داشتم اما بعد از انقلاب فعالیت چندانی نداشتم که عمومی باشد، بلکه بیشتر در قالب تدریس های خصوصی بود.

از زمانی که برای تاسیس آموزشگاه‌ها مجوز داده می‌شد، فعالیت تدریس خود را در اولین آموزشگاه مشهد به سرپرستی استاد محمد حقگو، آغاز کردم و تا امروز نیز تنها بر امر تدریس اشتغال دارم و بر کار افرادی که من را به عنوان پیشکسوت قبول دارند، نظارت و راهنمایی می‌کنم و اجرای زنده ندارم.

شما سال ها گیتار پاپ تدریس تدریس می کنید و تجربه زیادی در حوزه آموزش دارید. به نظر شما کسانی که به عرصه یادگیری موسیقی وارد می شوند، جدا از علاقه، باید دارای چه مولفه هایی باشند؟ این مولفه ها درباره آموزش ساز تخصصی خودتان گیتار پاپ چگونه است؟  

  از مولفه‌های مهم و درجه اول برای هنرآموز موسیقی این است که گوش وی باید خوب بشنود و در درجه دوم باید استعداد موسیقی را در نهاد خود داشته باشد. افراد بسیاری به موسیقی علاقه دارند و شروع به کار می‌کنند اما آن استعداد لازم برای فراگیری موسیقی در نهادشان نیست. برخی نیز به اجبار والدین شان به فضای آموزش موسیقی وارد می شوند اما پس از مدتی شرایط به گونه‌ای پیش می‌رود که خودشان آموزش را رها نمی‌کنند.

یادگیری گیتار پاپ نسبت به انواع دیگر آن آسان‌تر است. در گیتار پاپ اگر فرد ‌استعداد کافی هم نداشته باشد، بیشتر اطلاعاتی را که یک موزیسین نیاز دارد در پنج ترم به وی آموزش می‌دهیم و تنها کسب تجربه می ماند که آن با ممارست و فعالیت به وجود می آید.

آقای شهنام رضایی با فعالیت های گروه های موسیقی در رشته خودتان به چه میزان آشنا هستید. این فعالیت ها رادر تهران و مشهد چگونه می بینید؟

من در رشته گیتار پاپ، کارهای آقای کاوه یغمایی در تهران را خیلی خوب می پسندم. در مشهد نیز دو هنرمند کارهای خوبی داشتند و دارند که یک نفر برای تحصیل به خارج از کشور رفت و دیگری نیز اکنون جزو گیتاریست‌های خوب این شهر است.

در مشهد اجراهای گروهی در این رشته چندان وجود نداشته و اگر هم باشد گاهی ممکن است در آموزشگاه‎ها اجراهایی برگزار شود که چنین اجراهایی با ۱۰ یا ۱۵ نفر کنسرت محسوب نمی‌شود.

چون فضای مناسبی برای این کار در مشهد فراهم نیست و همانطور که می دانیم اغلب اجراها در تهران انجام می‌شود. هر موزیسینی که در مشهد فعال بوده و موفق نشده، به تهران مهاجرت کرده  و آنجا در حال پیشرفت است.

حالا که موضوع اجراها و مهاجرت به پایتخت پیش آمد، علاقمندم نظرتان رادرباره اقتصاد موسیقی بدانم. اقتصاد این هنر و هنرمندان آن را در حال حاضر چگونه می بینید؟

اگر فردی بخواهد در حوزه موسیقی فعالیت کند، نباید از نظر اقتصادی بر آن متکی باشد، حتی ممکن است لازم باشد هزینه‌ای هم برای آن پرداخت کند. اکثر افرادی که در حوزه موسیقی فعالیت می‌کنند، برای این است که روی صحنه بروند و دیده شوند یا آنچه را که آموخته اند و در علاقه و ذهنشان است، اجرا کنند وگرنه این هنر برای خیلی ها جنبه اقتصادی آن طور که باید ندارد.

تدریس هم فعالیت بسیار سختی است، عده‌ای از هنرجویان بااستعداد بوده و انرژی خوبی دارند، اما عده‌ای دیگر استعداد کافی را ندارند و تا پایان هفته انرژی مدرس را می‌گیرند. از نظر اقتصادی هم چندان نمی‌توان به آن متکی بود، در غیر این صورت تمام موزیسین‌ها باید بار خود را می‌بستند و بهترین امکانات را می داشتند. در حالی که بسیاری از آن‌ها به دلیل عشق به کار تدریس به آن اشتغال دارند.

در یک نگاه کلی مهم ترین چالش پیش روی هنر موسیقی را چه می دانید؟

معتقدم حوزه موسیقی دلسوز ندارد. موسیقی هنری نیست که ممیزی شود و کسانی هم که آن را ممیزی می‌کنند، با موسیقی آشنا نیستند. اگر من وزیر ارشاد شوم، تمام امکاناتی را که نیاز است تا موزیسین به جای خیابان در مکانی مناسب تمرین کند، مهیا می‌کنم. در حال حاضر دلسوزی در این حوزه وجود ندارد و اگر هم باشد آن طور که باید موثر نیستند.